PT100 sensörleri; özellikle endüstri ve laboratuvar alanlarında kullanılan, genellikle 3 uçlu olarak üretilen ve daldırılan bölgedeki sıcaklığı hassas şekilde ölçmeye yarayan sensörlerdir. -200 °C ile +850 °C arasında bulunan sıcaklıkların ölçümünü hassas bir şekilde yapabilmektedirler.
Birçok alanda kullanılan termokupl ile yapılan ölçümler yerini büyük oranda PT100 Sensörlerine bırakmıştır. Daha hassas olmaları, daha sabit sıcaklık vermeleri ve daha doğrusal sonuçlara ulaşılması kısa sürede Termokupl’un yerini almasını sağlamıştır. Tabii ki bu durum +850 °C’ye kadar olan ölçümlerde geçerlidir. Bu derecenin üzerindeki sıcaklıkların ölçümünün Termokupllar ile yapılması doğrudur.
PT100’ler sıvı ve gaz ortamlarında, yüzey ölçümlerinde, makinelerde, dolum tanklarında ve borularda kullanılabilmektedirler. Ölçüm yapmak istediğiniz şeye göre sensörün propları değişebilmektedir. Sensörler, genellikle 3 uçlu olarak üretilseler de 2,3 ve 4 uçlu seçenekleri bulunmaktadır. 4 uçlu PT100 sensörleri aşırı hassas ölçümlerde kullanılmaktadır.
PT100’lerin çalışma prensibi; içinde bulunduğu sıvı, gaz, dolum tankı, makine, boru veya yüzeyin sıcaklığını ölçerek cihazın çıkışında bulunan direnç değerini değiştirmesi şeklindedir. Verdiği değerlerin doğrusal olması nedeniyle tercih sebebidir. Ayrıca kolay bulunabilir olması da artı yönlerinden biridir.
PT100’ler tek başlarına kullanılamayan cihazlardır. Bir ısı kontrol cihazı ile birlikte kullanılması, doğru olan kullanım şeklidir. Bunun için kendisine uyumlu ısı kontrol cihazlarından birinin kullanılması gerekmektedir. Bunun yerine PLC veya PT100 ile uyumlu diğer kontrol cihazları da kullanılabilir.
PT100 ile ilgili bir diğer gereklilik ise ürettiği direnç değerinin hesaplanması ile ilgilidir. Hesaplama için Callendar-Van Dusen formülü uygulanmaktadır. Bunun yerine özel olarak PT100 için tasarlanmış çeviriciler de bulunmaktadır.
Öncelikle en iyi sonuçları alabilmek için cihazı kalibre edilmesi gerekmektedir. Cihazın doğru ölçüm yapıp yapmadığını test etmek için sıcak su ve soğuk su ile yapabileceğiniz uygulamalar bulunmaktadır. Soğuk su testinde buzlu su içerisinde sensör test edilir. Buzlu su içerisindeki değer size 100 ohm’a yakın bir sonuç veriyorsa sensörünüzün sorunsuz şekilde çalıştığı anlamına gelmektedir. Sonrasında 0 °C ve üstündeki sıcaklıklarda ölçüm yapabilirsiniz.
Sıcak su testinde ise kaynar su içerisine daldırdığınız uçtan 5v referans voltajını görmeniz halinde sensörünüz doğru çalışıyor demektir. Test sonrası doğru sonuçlar alabileceğiniz ölçümlerinizi yapabilirsiniz.
Sıvılarda ölçüm yapılırken PT100 sensörünün tabanla temasından kaçınmalısınız. Tabanla teması halinde anlık yüksek ısı alınmasına değerlerin yanlış bulunmasına yol açabilmektedir.
Ölçümlerle ilgili daha net sonuçlar elde etmek istiyorsanız birkaç kez ölçüm yaparak sonuçlarını kaydedebilirsiniz. Bu da sonuçlarda net bir ortalama değere sahip olabileceğiniz anlamına gelmektedir. Eğer okuma için çevirici cihaz kullanıyorsanız harici referans voltajı kullanmalısınız.
PT100 Sensörleri ile alakalı tüm sorularınızın cevaplarını SPİ- Otomasyon’da bulabilirsiniz. Satın alma yapmadan önce alacağınız sensörün tam olarak ihtiyacınıza uygun özellikleri olup olmadığını inceleyiniz. Özellikle dalma boyunun istediğiniz ölçülerde olmasına dikkat ediniz.
